تعریف و منابع حقوق بین الملل خصوصی

  • دسته بندی : مقالات
  • انتشار : 13 آوریل 2019
  • مدت مطالعه :
  • 7333 بازدید
تعریف و منابع حقوق بین الملل خصوصی
5/5 - (2 امتیاز)

تعریف حقوق بین الملل خصوصی:

“حقوق بین الملل خصوصی، رشته ای از حقوق است که پیرامون روابط افراد با یکدیگر و همچنین روابط افراد با دولتها، خارج از قلمرو داخلی و در عرصه بین المللی بحث می نماید”.

منابع حقوق بین الملل خصوصی :

منابع حقوق بین الملل خصوصی، از منابع داخلی و منابع بین المللی تشکیل می شود.

منابع داخلی حقوق بین المللی خصوصی:

۱ – قانون اساسی : قانون اساسی یکی از مهمترین و اصلی ترین منابع حقوق بین الملل خصوصی ایران، محسوب می گردد.

۲ – قوانین عادی

    • قانون مدنی
    • قانون تجارت
    • آئین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب (در امور مدنی)
    • قانون امور حسبی
    • قانون اجرای احکام مدنی مواد ۱ تا ۳، ۱۶۹ تا ۱۷۹
    • قانون راجع به ترکه اتباع خارجه مصوب ۱۶ / ۳/ ۱۳۱۰
    • قانون راجع به ترکه اتباع خارجه مصوب ۲۰ / ۲/ ۱۳۱۱
    • آئین نامه اجرایی قانون مربوط به ترکه اتباع بیگانه مصوب ۲۰ / ۲/ ۱۳۱۱
    • آئین نامه اداره حفاظت اموال اتباع بیگانه مصوب ۲۸ / ۸/ ۱۳۲۰
    • آئین نامه استملاک اتباع بیگانه، مصوب ۲۵ / ۵/ ۱۳۲۸ .
    • تصویب نامه راجع به استملاک اتباع مصوب ۱۳ / ۷/ ۱۳۴۲ .
    • آئین نامه راجع به فوت اتباع بیگانه، قانون نامه تابعیت ایران، نظامنامه قانون تابعیت ایران، قانون گذرنامه ، قانون راجع به استرداد مجرمان، لایحه قانون ورود و اقامت اتباع بیگانه ، قانون ازدواج، آئین نامه زناشویی بانوان ایرانی با تبعه خارجی، قانون تشویق و حمایت از سرمایه گذاری خارجی، قانون خدمت وظیفه عمومی ، ماده ۴۵ قانون ثبت احوال و همچنین دستورالعمل اجرایی ماده ۴۵ ثبت احوال مصوب سال ۱۳۶۲ و…

۳ – رویه قضایی:

اصطلاح رویه قضایی، اگر بدون قید وشرط استفاده شود ، منظور مجموع آرای قضایی است، ولی رویه قضایی در معنی خاص، زمانی به کار برده می شود که محاکم یا دسته ای از آنها در مورد یکی از مسائل حقوقی، روش یکسانی را در پیش گیرند و آرای راجع به آن مساله چندان تکرار شود که بتوان گفت هرگاه آن محاکم با دعوای مشابه روبرو شوند، همان تصمیم را خواهند گرفت. (ناصر کاتوزیان، مقدمه علم حقوق، شرکت سهامی انتشار، چاپ پنجاه و چهارم، سال ۱۳۸۶ ، ص ۱۸۹)

۴ – عرف و عادات

گرچه بیشتر قواعد حقوقی، ریشه عرفی دارند ولی بدلیل جوان بودن رشته حقوق بین الملل خصوصی، برخلاف دیگر رشته های حقوقی مانند حقوق مدنی ، عرف و عادت نمی تواند به تنهایی بعنوان منبعی مستقل، در نظر گرفته شود (سیدنصرالله ابراهیمی ، حقوق بین الملل خصوصی، تهران: سمت، ۱۳۸۳ ، ص ۶۵)

۵ – عقاید علمای علم حقوق یا دکترین:

عقاید صاحبنظران و علمای علم حقوق، گرچه بعنوان یک منبع مستقیم حقوق بین الملل خصوصی، محسوب نمی گردد، اما نقش بسیار زیادی در توسعه این رشته داشته است و بعنوان یک منبع غیرمستقیم محسوب می شود.

منابع بین المللی حقوق بین الملل خصوصی

۱ – عهد نامه های بین المللی

۲- رویه قضایی بین المللی

۳ – عرف بین المللی

۴ – اصول کلی حقوقی بین المللی